چندی پیش «هیئت شخصیتهای نامدار جاده ابریشم به چین» به دعوت رادیو و تلویزیون مرکزی چین به مرکز آموزش مهارت حرفه ای شهر کاشغر واقع در جنوب شین جیانگ رفت. خبرگارانی از شش کشور مسیر جاده ابریشم از جمله ترکیه، مصر، افغانستان، پاکستان، بنگلادش و سریلانکا با دانش آموزان و معلمان این مرکز تبادل نظر کردند.
فعالیتهای مبارزه با تروریسم در سراسر جهان ثابت کرده است که افراطگری مذهبی مسلما تروریسم و خشونت به همراه خواهد آورد و برای نابود ترویسم و خشونت، باید اندیشه آن را ریشه کن کرد.
شین جیانگ مبارزه با تروریسم و خشونت را با تأمین حقوق بشر پیوند داده است، یکی از راهکارهای مهم این است که مرکز آموزش مهارت حرفه ای تاسیس شود. طبق این اقدام اکثر افرادی که تحت تاثیر تروریسم و افراطگرایی قرار گرفته و مظنون به جنایت هستند، اما جنایتشان نسبتا سبک است و به مجازات جزایی نیاز ندارند، از طریق آموزش مهارت حرفه ای بازسازی می شوند.
درسهای عمدۀ مرکز آموزش مهارت حرفه ای شهر کاشغر شامل آموزش زبان عمومی چین، دانستنیهای حقوقی، مهارت حرفه ای و نابودی افراطگرایی است. دانش آموزان نه تنها رایگان از خوراک و اقامت برخوردار هستند، بلکه پس از رسیدن به سطح استاندارد در امتحان، شغل خواهند یافت. در کلاس این مرکز، معلمان به دو زبان اویغوری و زبان عمومی چین تدریس می کنند. اکثر دانشاموزان می توانند به نحو احسن از زبان عمومی چین استفاده کنند.
میسکت دیکمن رییس انجمن خبرنگاران ازمیر ترکیه به عنوان خبرنگار مستقل همراه با هیئت شخصیتهای نامدار جاده ابریشم از این مرکز بازدید کرد.
وی این اقدام را حائز اهمیّت خاصی دانست و گفت: درباره مرکز آموزش حرفهای زیادی زده می شود و یکی از آنها به اصطلاح یکسان سازی قومی است. اما در حقیقت اینجا یک مدرسه بزرگ دیدم. دانش آموزان در حال دریافت بازآموزی هستند. آنان به من گفتند با کمال میل به این مرکز آموزش آمده اند تا از مجازات حقوقی معاف شوند. بنابراین، آنان آموزش و مهارت دریافت می کنند و در آینده با اتکاء به نیروی خود امرار معاش خواهند کرد. همه دانش آموزانی که با من گفتگو کردند، از وضعیت فعلی و امکانات مدرسه راضی هستند.»
در جریان بازدید، خبرنگاران خارجی با دانش آموزان به طور مبسوط تبادل نظر کردند. عبدالمتین امیری سردبیر روزنامه اُربند قندهار افغانستان گفت: «قبلا از گزارشهای برخی رسانه ها شنیده بودم که دولت چین به شیوۀ قهرآمیز افرادی را توقیف کرده، پلیس چین آنان را واداربه حضور در کلاس آموزشی کرده و حتی آنان را به زندان فرستاده است. اما دیده های امروز من کاملاً متفاوت است. هیچ اقدام اجباری وجود ندارد. فقط یک مدرسه است. من با برخی دانش آموزان مصاحبه کردم، همه آنان خرسند هستند. مهمتر این است که آنان مهارت و دانش فرا می گیرند و افکار افراطیشان از بین می رود. این مسئله حل شده است.»
در کلاس موسیقی مدرسه، دانش آموزان با لباس قومی، لوازم موسیقی محلی نواختند، جوانان به آوازخوانی و رقص گروهی پرداختند و مهارتهای هنری خود را نشان دادند. در میدان ورزشی مجهز به امکانات مختلف، دانش آموزان در فعالیتهای بسکتبال، والیبال و پینگ پنگ حضور داشتند، صدای بلند فریاد همیشه به گوش می رسید. در غذاخوری دانش آموزان ضمن صرف نهار لذیذ با خبرنگاران خارجی تعامل کرده و به گرمی آنان را به صرف شام در کنار خود دعوت می کردند. همه لبخند به لب داشتند و از ته دل از زندگی در مدرسه لذت می بردند.
تصور زمان بابر مجری رادیو دوستی چین و پاکستان اف ام 98 گفت: من پس از بازدید از مرکز آموزش، تلاشهای چین در راستای ریشه کن کردن افکار افراطی را تائید می کنم. هدف چین از تاسیس این مرکز آموزش افزایش تبادلات انسانی و همزیستی در صلح و صفا است. از طریق آموزش حرفه ای مردم به یکدیگر احترام می گذارند، افکار افراطیشان از بین رفته و ضد نظام، مردم و ملت اقدام نمی کنند.»
توغچه نور ییلماز خبرنگار خبرگزاری آناتولی ترکیه گفت: «تروریسم در لباس مذهب، دشمن مشترک سراسر جهان است. چین با این اقدام افراطگرایی را از بین می برد، ثمرات کلی آن مطلوب است و دستاوردهای آن تشویق کننده است.»
مبارزه با تروریسم و نابودی افراطگرایی چالشی جهانی است. اعضای هیئت خبرنگاران خارجی یکی پس از دیگری عنوان کردند که شین جیانگ مدل مرکز آموزش را خلق کرده و این ذکاوت چین سهمی شایسته برای جهان و برای خارجیان قابل استفاده و عبرت است.
عبدالمتین امیری سردبیر روزنامه اربند قندهار افغانستان گفت: «افغانستان سرشار از حملات تروریستی است، اگر افغانستان از تجربیات چین استفاده کند و مراکز آموزش مشابهی تاسیس کند تا اندیشه افرادی که مشغول حملات تروریستی هستند، تغییر کند، اطمینان دارم پس از مدتی وضع افغانستان عوض می شود.»
سامیه فخری منصور نویسندۀ مجله الاهرام اقتصادی مصر نیز گفت: «این راهکار و امتحان بسیار خوبی است، کشورهای دیگر باید از این اقدام درس بگیرند، به خصوص می توانند افرادی که به تازگی تحت تاثیر اندیشه های افراطی قرار گرفته اند را نجات دهند.»
